امامزاده هادي

واقع در بغل امامزاده بهلول با مقبره گوچك وبسيار روح بخش وبا كنبد گوچك نمايان است

در شمال شرق امامزاده سيد بهلول خوي، آرامگاهي كوچك ولي مجلل با دو مناره و گنبدي كوچك و آجرهاي زيبا و آيينه كاري قرار دارد. اين امامزاده مربوط به سيد جليل القدر "آقا ميرهادي" و زيارتگاه عامه مردم است.

اين بنا باز سازي شده و ساختمان جديدي بر روي مقبره قديمي ساخته شده است. همچنين دري مطلا (زراندود) و كنده كاري شده و مزين به آيات قرآن مجيد در ورودي اين آرامگاه نصب شده است.

امامزاده محمد

در شهرستان خوي در 200متر امامزاده بهلول در داخل يك گوچه و در داخل مسجد انصار الله واقع شده است

مقبره شيخ نوايي

آرامگاه منور حضرت آخوند نوائي در جنوب غربي شهر خوي با دو مناره كاشي‎كاري شده و طاق و گنبدي طلايي رنگ و نماي منظري كاشي‎كاري در ابتداي بلوار شيخ نوائي قرار دارد.

اين بقعه با يك ضريح بسيار زيبا و قلم كاري شده با نقش آيات الهي و گل و بوته كه در اطراف اين تربت مقدس قبور متبركه علماء و برزگان شهرستان خوي آرام گرفته اند و اين بنا با مساحتي 2000 متر و مربع با امكاناتي شامل مسجد، حسينه، زائرسرا، آشپزخانه، وضوخانه و سرويس بهداشتي زنانه و مردانه و ساير امكانات رفاهي را دارا مي باشد و تقريباً اكثر مراسمات مذهبي و فرهنگي در سطح شهرستان بنا به موقعيتي كه دارد در اين مكان برگزار مي گردد و به عنوان يكي از قطب هاي فرهنگي و گردشگري مذهبي خوي محسوب ميشود و عزاداري و اجتماع با شكوه اربعين حسيني كه همه ساله در ميدان شيخ نوائي با انعكاس ملي برگزار مي گردد، از بركات اين آستان مقدس مي باشد.

مرحوم حاج ملا زين العابدين نوائي معروف شيخ نوائي در سال 1179 ه.ق برابر 1144 ه.ش در روستاي نوايي از توابع شهرستان خوي مقارن با حكومت كريم خان زند در ايران و حاكميت احمد خان دنبلي در خوي چشم به جهان گشود. آخوند نوايي تحصيل علم و دانش را همراه باسير و سلوك معنوي و تهذيب نفس در زادگاهش آغاز و پس از آن راهي حوزه علميه اصفهان گرديد و در محضر استادان و بزرگان آن شهر به شاگردي نشست و بعد از تحصيل معارف الهي و فقه آل محمد(ص) به زادگاه خويش مراجعت و مشغول تربيت نفوس مستعده گرديد و پس عمري تلاش در راه كمال و معارف اهل بيت در 17ربيع الاول 1259ه.ق در سن هشتاد سالگي مقارن با حكومت محمد شاه قاجار به رحمت ابدي پيوست.

پيكر پاك وي با تجليل و احترام مردم و علماي خوي تشييع و در قبرستان شهانق مشهور به ((قبرستان قوچلو)) سپرده شد. لازم به توضيح است كه قبرستان قوچلوي شهانق در آن زمانها يكي از بزرگترين قبرستان هاي شهر خوي محسوب مي شد كه كمي بالاتر از هنرستان شهيد رجايي شروع و دبيرستان صديقه كبري و دبستان 9دي و هلال احمر را در بر ميگيرد تا مرقد مطهر شيخ نوايي ادامه داشت كه قبور بسياري از علماء و صلحا به همراه 50 شهيد ژاندارمري (مربوط به وقايع سالهاي 1300 شهرستان خوي كه در دفاع از اين شهرستان به شهادت نائل شده اند در اين قبرستان دفن شده اند) و بقعه حاج شيخ مهدي عرب كه از زهاد زمان بود در جريان توسعه شهري در زمان رژيم پهلوي تخريب و اثري از آنان باقي نماند.

مردم شهرستان خوي كرامات زيادي در حال حيات و ممات مرحوم شيخ نوايي ديده و نقل كرده اند كه معروفترن آنها، مراسم تشييع جنازه آن مرحوم مي‎باشد بطوريكه نقل مي كنند مرحوم وصيت ميكند كه همه اهالي شهر، كوچك و بزرگ در مراسم تشييع جنازه اش شركت و اين مراسم از بازار صورت گيرد و چنين هم ميشود، در حدود بيست هزار نفر در تشييع جنازه آن مرحوم شركت مي كنند در حال مشغول دفن مرحوم زلزله هولناكي در شهر صورت مي گيرد كه شهر را با خاك يكسان مي كند و كساني كه در شهر مانده بودند كشته و يا زخمي مي شوند. اين واقعه جانگداز در تاريخ 17ربيع الاول 1259ه.ق مصادف 28 فروردين 1221ه.ش بوده است.

علت اشتهار مزار شيخ نوايي به نقل از سيد محسن هدايت خويي از مرحوم حاج ملاعلي روضه خان با اين مضمون چنين نقل مي كند: يك نفر از اهالي ماكو هنگام عبور از نزديك اين قبرستان چندين بار با صداي حزن انگيزي اين بيت شعر از يكي قبور شنيده مي شود.

” دادي به حسن آب و ندادي به حسين از دادن و از ندادنت داد فلك ”

اين قضيه را به مردم شهر بازگو مي كند و بعد از آن مردم دسته دسته به زيارت قبر اين بزرگوار مي آمدند. بعد ظهور اين كرامت گنبدي بالاي مزارش احداث نمودند و سنگ قبري كه در آن مشخصات و تاريخ وفات و تولد در آن كنده كاري شده نصب كردند. سپس به همت عالم فرزانه مرحوم حاج شيخ جابر فاضلي مجددا تجديد بنا مي گردد و با گذشت زمان و توجه هر چه بيشتر مردم به آن مزار مبارك، عالم طراز اول شهر، مرحوم حاج شيخ جليل هنرور به كمك هيات امنا و اهالي شهرستان خوي بناي با شكوهي به بناي قبلي احداث مي كنند و در سال 1372اين بنا مورد بهره برداري قرار مي گيرد.

مقبره آل يعقوب

اين مقبره در خيابان طالقاني روبروي ضلع غربي بازار قديمي خوي و در داخل باقت قديمي شهر قرار دارد اين بنا داراي سه در ورودي يكي از داخل كوچه‌اي كه مقبره در آن واقع است و دو تاي ديگر مشرف به خيابان طالقاني مي‌باشد و مناره رفيعي است از آجر و يك گنبد كوتاه با روپوش فلوني.

اين مقبره شبستاني دارد كه پنجره‌هاي آن مشرف به حياط مقبره است و در كنار آن اتاقي است و در كنار آن اتاقي است كه سقف آن داراي گنبدي مي‌باشد كه در زير گنبد ضريح وجود دارد و محوطه آن آيينه كاري شده كه فعلاً اين آينه‌ها كدر شده‌اند و زيبايي آن به چشم نمي‌خورد.

ديوارهاي اتاق اصلي در قسمت زيرين با كاشي‌هاي رنگارنگ پوشيده شده و در پيشاني پنجره‌اي شرف به خيابان دارد و در حياط كتيبه‌هايي از آيات قرآن و نقوش شير و خورشيد با كاشي‌هاي الوان جلب توجه مي‌كند، يك اتاق ديگري نيز در ضلع جنوبي وجود دارد كه در آن فرزندان و اقوام آل يعقوب مدفون شده‌اند.

در داخل مقبره سنگي بر ديوار وجود دارد كه مردم بنا به اعتقاداتي كه دارند نيت مي‌كنند و مهر به آن مي‌چسبانند، اگر مهر به سنگ چسبيد حاجت آنها برآورده مي‌شود.